Akya X Sırtı Çift kaşık (yapay)
Akya X Uzun olta Zargana, uskumru, istavrit (canlı, ölü)
Akya X Bırakma Zargana, uskumru, istavrit (canlı)
Akya X Sırtı Sübye (yapay)
Barbunya X Telli beden, altı köstekli takım Kurt
Çaça X Kepçe -
Çamuka X Kepçe -
Çipura X Çift köstekli takım Yengeç, midye, sulina, mamun ve karides
Çipura X Uzun köstekli dip sürütmesi Aynen
Dülger balığı X Çift köstekli veya uzun köstekli dip sürütmesi Karides, midye, sulina, akyem
Dülger balığı X Paraketa Aynen
Dil balığı X Çift köstekli telli takım Akyem, karides, kurt
Eşkina X Uzun köstekli dip sürütmesi Karides, sulina, midye
Eşkina X Ortası kıstırmalı takım Karides, midye
Gelincik X Bambu kamış Midye
Gelincik X Gelincik sepeti Çağanoz veya midye
Gümüş balığı X Delikli beyaz taş ve kepçe
Hani X Çift köstekli takım Midye, karides, akyem
İsparoz X Çift köstekli takım Karides, midye, sulina
İsparoz X Çift köstekli takım Karides, midye
İstrongilos X Çift köstekli takım Midye, karides, akyem
İskorpit X Zokalı takım Akyem
İskorpit X Zokalı takım Akyem
İskorpit X Paraketa Akyem
İstavrit X Çapari Beyaz tüy
İstavrit X At - çek Kuyruk altı veya beyaz tüy
İstavrit X Çapari Beyaz tüy
İstavrit X Kısa köstekli tüysüz çapari Akyem
İstavrit X İnce kamışla kuyruk altı Kuyruk altı, iplik, beyaz tüy, pamuk
İzmarit X Çift köstekli takım Karides, midye
İzmarit X İki veya dört köstekli takım Karides, midye
İzmarit X Kısa köstekli yemli çapari Akyem (mama), midye
Kalkan X Telli çift köstekli takım Akyem
Kalkan X Paraketa Akyem
Karagöz X Çift köstekli takım Midye, sulina, karides
Karagöz X Çift köstekli takım Midye, sulina, karides
Karagöz X Uzun köstekli dip sürütmesi takımı Midye, sulina, karides
Karagöz X Altı köstekli takım Hamur, karides, midye
Karagöz X Ortası kıstırmalı takım Karides, midye
Kayabalığı X Çift köstekli takım Midye
Kayabalığı X Çift köstekli takım Midye
Kefal X Kıbrıs olta Ekmek
Kefal X Çarpma -
Kefal X Bambu kamışı Hamur, balık bağırsağı, kurt
Kılıç X Paraketa Kolyoz, uskumru (canlı)
Kırlangıç X Çift köstekli telli takım Akyem (zargana, izmarit, istavrit)
Kırlangıç X Zokalı takım Akyem
Kırlangıç X Paraketa Akyem
Kolyoz X Çapari Siyah ve kırçıllı tüy
Kolyoz X Çapari Siyah ve kırçıllı tüy
Kolyoz X At - çek Kuyruk altı, siyah tüy
Köpekbalığı X Paraketa Akyem
Köpekbalığı X Yemli köpekbalığı takımı Akyem, bütün balık (ölü)
Lahoz X Sırtı Rapalla, yapay sübye, kaşık
Lahoz X Uzun olta Kaşık, canlı yem
Lahoz X Paraketa veya bırakma Sübye, ahtapot, kalamar, akyem
Lahoz X Orta kıstırmalı takım Karides, sübye, akyem
Levrek X Dip sürtmesi Karides
Levrek X Uzun olta İspari, gümüş, ilarya, sübye, yavru yılanbalığı
Levrek X Kıyı bırakması İspari, gümüş, ilarya, karides, sübye
Lipsos X Zokalı takım Akyem
Lüfer X At - çek Kuyruk altı, kaşık
Lüfer X Makinesiz bambu kamış Yaprak yem, kraça
Lüfer X Kamışla zokalı takım Yaprak yem, kraça
Lüfer X Mavruka Hamsi, kıraça
Lüfer X X Zokalı yemli takım Yaprak veya bütün yem, kraça, istavrit, izmarit, hamsi
Lüfer X Sıyırtma, yünlü
Lüfer X Zokalı takım Akyem (izmarit, istavrit, kolyos, uskumru yapay yem)
Lüfer X Uzun olta Zargana, istavrit, izmarit (canlı) kaşık
Lüfer X Sıyırtma
Lüfer X Mantarlı takım Yaprak yem istavrit, izmarit, zargana
Lüfer X Sırtı Kaşık
Lüfer X Çapari Kırçıllı beyaz,. kırmızı tüy
Lüfer X Çarpma
Melanurya X Sırtı Kaşık
Melanurya X Pirçol Karides, midye, akyem
Melanurya X Uzun köstekli dip sürütmesi Karides midye, akyem
takımı
Mercan X Çift veya dört köstekli takım Karides, sübye, kalamar, ahtapot
Mercan X Uzun köstekli dip sürütmesi Karides, sübye, kalamar, midye, sulina
takımı
Mercan X Zokalı takım Karides, sübye, kalamar, akyem
Mercan X Paraketa Sübye, kalamar, akyem
Mercan X Ortası kıstırmalı takım Karides, sübye, kalamar, sulina, akyem
Mezgit X Çift köstekli takım Midye, akyem, karides
Mığrı X Ortası kıstırmalı takım Akyem (sardalya)
Mığrı X Uzun köstekli dip sürütmesi Karides, midye
takımı
Mığrı X Çift köstekli takım Küçük balıklar (ölü)
Minakop X Uzun köstekli dip sürütmesi takımı Karides
Orfoz X Bırakma Sübye, kalamar, ahtapot, akyem
Orfoz X Sırtı Rapalla, yapay sübye, kaşık
Orfoz X Uzun olta Zargana, ispari, iskorpit
Orfoz X Ortası kıstırmalı zokalı takım Karides, sübye, kalamar, ahtapot, akyem
Orkinos X Sırtı Kaşık, yapay sübye
Orkinos X Sırma telli orkinos takımı İstavrit, kolyoz, uskumru, lüfer, palamut (canlı veya ölü)
Palamut X Yünlü seğirtme Yapay yem
Palamut X Zokalı yemli takım İstavrit, uskumru vonosu, izmarit, hamsi
Palamut X Çapari Kırmızı, beyaz ve kırçıllı tüy
Palamut X Çarpma
Pisi X Telli çift köstekli takım Kurt, karides, akyem
Sardalya X Çapari Beyaz tüy
Sinarit X Uzun olta Zargana, ispari, istavrit, uskumru (canlı), iskorpit, kaşık
Sinarit X Bırakma Akyem, sübye, kalamar, sardalya, ispari, iskorpit (canlı)
Sinarit X Sırtı Kaşık, yapay sübye, rapalla
Sinarit X Ortası kıstırmalı takım Karides, kalamar, sübye, akyem
Trança X Bırakma Sübye, kalamar, akyem
Uskumru X X Çapari Kırçıllı veya siyah tüy
Uskumru X Sırtı Kaşık - Plug (Rapala)
Zargana X Çarpma
Zargana X X Kepçe
Zargana X Sırtı Kaşık
Zargana X Zargana takımı İpek, kurt, kuyrukaltı
BALIK ADI KULLANILACAK YEM
AVLAMA ŞEKLİ
AKYA CANLI ZARGANA, CANLI KEFAL,İLERYA ORTASU BIRAKMA OLTASI
BARBUNYA KURTÇUKLAR YEMLİ BEDEN, YEMLİ ÇAPARİ, PARAKETA
BERLAM AKYEM BEDEN, ZOKALI BEDEN, PARAKETA
ÇİPURA KARİDES, KURTÇUKLAR, ÇİFT KABUKLULAR (öz: SULİNA), TUZLANMIŞ DENİZ HIYARI YEMLİ BEDEN, PARAKETA
ÇİTARİ KARİDES, ÇALI KARİDESİ, KURTÇUKLAR, HAMUR (EKMEK İÇİ), ÇİFT KABUKLULAR SERBEST YEMLİ BEDEN
ÇÜTRE CANLI YENGEÇ, ÇİFT KABUKLULAR YEMLİ BEDEN
DENİZ ALASI KARASAL KÖKENLİ CANLILAR (BÖCEKLER) (Fly-Fishing) SERBEST YEMLİ BEDEN
DİL BALIĞI KURTÇUKLAR, ÇİFT KABUKLULAR,ÇALI KARİDESİ ETİ YEMLİ DİP BEDENİ, PARAKETA
DÜLGER BALIĞI İSTAVRİT,KOLYOZ,SARDALYA, HAMSİ CANLI YEM OLARAK YEMLİ BEDEN
EŞKİNA ÇALI KARİDESİ, KARİDES, ÇİFT KABUKLULAR YEMLİ BEDEN
FANGRİ KARİDES, ÇALI KARİDESİ, ÇİFT KABUKLULAR, AKYEM YEMLİ BEDEN
FENER BALIĞI AKYEM YEMLİ DİP BEDENİ, PARAKETA
FOLYA AKYEM YEMLİ DİP BEDENİ
GELİNCİK KARİDES ETİ, ÇALI KARİDESİ ETİ, ÇİFT KABUKLULAR, AKYEM YEMLİ DİP BEDENİ
GÜMÜŞ ÇİFT KABUKLULAR, AKYEM SERBEST YEMLİ BEDEN
HANİ BALIKLARI KARİDES ETİ, ÇALI KARİDESİ ETİ, ÇİFT KABUKLULAR, AKYEM YEMLİ BEDEN
ISKARMOZ BALIĞI CANLI GÜMÜŞ, CANLI İLERYA, KÜÇÜK YENGEÇ YEMLİ BEDEN
ISTRANGİLOS ÇİFT KABUKLULAR YEMLİ ÇAPARİ
İSKORPİT AKYEM ZOKALI BEDEN, YEMLİ DİP BEDENİ
İSPAROZ KARİDES ETİ, ÇALI KARİDESİ ETİ, ÇİFT KABUKLULAR, KURTÇUKLAR, AKYEM, HAMUR YEMLİ BEDEN
İSTAVRİT KARİDES ETİ, ÇALI KARİDESİ ETİ, ÇİFT KABUKLULAR, KURTÇUKLAR, AKYEM YEMLİ BEDEN
İZMARİT KARİDES ETİ, ÇALI KARİDESİ ETİ, ÇİFT KABUKLULAR, KURTÇUKLAR YEMLİ ÇAPARİ
KALKAN BALIĞI AKYEM PARAKETA, YEMLİ DİP BEDENİ
KARAGÖZ ÇİFT KABUKLULAR(öz:KARAMİDYE, SULİNA) KURTÇUKLAR, ÇAĞANOZ, KARİDES,HAMUR UZUN KÖSTEK DİP BEDENİ, ZOKALI BEDEN, YEMLİ DİP BEDENİ
KAYA BALIĞI ÇİFT KABUKLULAR, KURTÇUKLAR, ÇAĞANOZ, KARİDES,HAMUR, AKYEM YEMLİ DİP BEDENİ
KEFAL KURTÇUKLAR, HAMUR, İŞKEMBE ETİ, HAFİF ÇÜRÜMÜŞ PALAMUT KAFASI ETİ YEMLİ BEDEN, ŞAMANDIRALI BEDEN, EKMEK TUZAĞI
KELER BÜTÜN VE/VEYA CANLI BALIKLAR YEMLİ DİP BEDENİ, ZOKALI BEDEN
KILIÇ BALIĞI CANLI ZARGANA ŞAMANDIRALI SERBEST BEDEN
KIRLANGIÇ AKYEM TERAZİ BEDEN
KİKLA ÇİFT KABUKLULAR(öz:KARAMİDYE, SULİNA) KURTÇUKLAR, ÇAĞANOZ, KARİDES,HAMUR YEMLİ DİP BEDENİ
KOLYOZ AKYEM YEMLİ ÇAPARİ
KUPES ÇİFT KABUKLULAR(öz:KARAMİDYE, SULİNA) KURTÇUKLAR, ÇAĞANOZ, KARİDES, HAMUR, AKYEM YEMLİ ÇAPARİ
LAHOS ÇİFT KABUKLULAR(öz:KARAMİDYE, SULİNA) KURTÇUKLAR, ÇAĞANOZ, KARİDES,HAMUR, AKYEM YEMLİ DİP BEDENİ
LAPİN ÇİFT KABUKLULAR(öz:KARAMİDYE, SULİNA) KURTÇUKLAR, ÇAĞANOZ, KARİDES,HAMUR, AKYEM YEMLİ DİP BEDENİ
LEVREK (İspendek)
700gr. KADAR KARİDES, ÇALI KARİDESİ,ÇAĞANOZ SERBEST YEMLİ BEDEN
LEVREK
700gr. ÜSTÜ CANLI ZARGANA, CANLI İLERYA, CANLI İSKORPİT, UFAK CANLI FARE, KARİDES, ÇALI KARİDESİ, ÇAĞANOZ, SERBEST YEMLİ BEDEN
LİPSOS AKYEM YEMLİ DİP BEDENİ, ZOKALI BEDEN, TERAZİ BEDEN
LÜFER AKYEM ZOKALI BEDEN
MELANUR ÇİFT KABUKLULAR(öz:KARAMİDYE, SULİNA) KURTÇUKLAR, ÇAĞANOZ, KARİDES,HAMUR, AKYEM YEMLİ DİP BEDENİ
MERCAN ÇİFT KABUKLULAR(öz:KARAMİDYE, SULİNA) KURTÇUKLAR, ÇAĞANOZ, KARİDES,HAMUR, AKYEM YEMLİ DİP BEDENİ, ZOKALI BEDEN
MERSİN BALIĞI ÇİFT KABUKLULAR,ÇAĞANOZ YEMLİ DİP BEDENİ
MEZGİT ÇİFT KABUKLULAR, KURTÇUKLAR, KARİDES,HAMUR, AKYEM YEMLİ DİP BEDENİ
MIĞRI HER TÜRDEN ÖLÜ BÜTÜN BALIK, AHTAPOT, SÜBYE BIRAKMA BEDENİ
MIRMIR KURTÇUKLAR, ÇİFT KABUKLULAR (öz:KARAMİDYE, SULİNA) ÇAĞANOZ, KARİDES,HAMUR, YEMLİ BEDEN
MİNAKOP ÇİFT KABUKLULAR(öz:KARAMİDYE, SULİNA) KURTÇUKLAR, ÇAĞANOZ, KARİDES, HAMUR, AKYEM YEMLİ DİP BEDENİ
MÜREN HER TÜRDEN ÖLÜ BÜTÜN BALIK, AHTAPOT, SÜBYE BIRAKMA BEDENİ
ORFOZ AKYEM, AHTAPOT ETİ, YENGEÇ YEMLİ DİP BEDENİ
ORKİNOS BÜTÜN TORİK, BÜTÜN KEFAL SERBEST YEMLİ BEDEN
PALAMUT AKYEM ZOKALI BEDEN
PİSİ BALIĞI AKYEM, KURTÇUKLAR, KARİDES YEMLİ DİP BEDENİ
SARIAĞIZ CANLI ZARGANA, CANLI KEFAL,İLERYA ORTASU BIRAKMA OLTASI
SARIGÖZ ÇİFT KABUKLULAR(öz:KARAMİDYE, SULİNA) KURTÇUKLAR, ÇAĞANOZ, KARİDES,HAMUR, AKYEM YEMLİ DİP BEDENİ
SARIKUYRUK CANLI ZARGANA, CANLI KEFAL,İLERYA ORTASU BIRAKMA OLTASI
SİNARİT ÇİFT KABUKLULAR(öz:KARAMİDYE, SULİNA, İSTRİDYE) KURTÇUKLAR, YENGEÇ, KARİDES,HAMUR, AKYEM ZOKALI BEDEN, YEMLİ DİP BEDENİ
TRAKONYA AKYEM YEMLİ DİP BEDENİ, ZOKALI BEDEN
TRANÇA ÇİFT KABUKLULAR(öz: SULİNA, İSTRİDYE ) RAPANA, KURTÇUKLAR, YENGEÇ, KARİDES,HAMUR, AKYEM ZOKALI BEDEN, YEMLİ DİP BEDENİ, PARAKETA
VATOZ AKYEM ZOKALI BEDEN, YEMLİ DİP BEDENİ
YALADERMA CANLI ZARGANA, CANLI KEFAL,İLERYA ORTASU BIRAKMA OLTASI
YILAN BALIĞI KARİDES, TUZLU SARDALYA YEMLİ DİP BEDENİ
ZARGANA AKYEM ŞAMANDIRALI SERBEST BEDEN
ZURNA BALIĞI HER ÇEŞİT CANLI VEYA ÖLÜ BALIK, AKYEM ŞAMANDIRALI BEDEN
5 Nisan 2009 Pazar
Tatlı Su Levreği İçin Kullanılan Yemler ve Av Teknikleri
LEVREK AVCILIĞI İÇİN EN UYGUN ZAMAN YAZDIR
Levrek avcılığının bu kadar yaygın olmasının bir sebebi de yaz
mevsiminin güzel havasının iyi ve zevkli bir avlanma için en iyi
zaman olmasıdır.Yaz boyunca Levreği bulabileceğiniz yerler; küçük
taşlık, kayalık, sualtı bitkileri ve dökülen ağaç yapraklarının
bulunduğu tortulu yerlerdir.
Isının yüksek olduğu ve güneş ışığının en kuvvetli olduğu gün
ortasında Levrek kıyıdan biraz uzaklaşır.
Levreğin beslendiği balıklar, gün boyunca sürüler halinde dolaşır.
Fakat sabahları ve akşamları sürüler oluşması esnasında büyük
karışıklık olur. Levrek bundan faydalanır ve yalnız olan avı kolayca
seçer.
Çok sıcak günlerde balıklar daha serin olan açık sulara giderler. Çok
geniş alana dağılırlar ve bu yüzden yerlerini tespit etmek zor olabilir.
Fakat akşamları genellikle ısırma dönemleridir. Bu Levreğin avı olan
balıkların gıdaları olan böcek ve planktonları avlamak için düzgün
sürülerinin dağıldığı zamandır.
Levreği avlamanın iyi bir yolu da, avlanan bir levrekten ümitsizce
kaçmaya çalışan su yüzüne zıplayan küçük balıklardır.
Avlanmaya değecek diğer bir yer de Levreğin yaz ayları boyunca
oldukça çok bulunabileceği akarsuların göllere açılan ağızlarıdır.
Ay'ın Dolunay zamanlarında geceleri de avlanabilirsiniz.
SAZLIKLAR SARARDIĞINDA
Sonbahar boyunca yapraklar dökülmeye başladığında ve sazlıklar
sarardığında Levrek yavaş yavaş daha derin sulara iner. Sonbahar
yüzeydeki suyu serinlettiğinden, derinlerde ılık su bulabilirler. Bazen
sonbaharda avlanma, yazın olduğundan daha iyi olabilir. Çünkü
Levrekler kısıtlı bir alanda toplanırlar. Ayrıca yaz mevsiminin iyi av
kaynaklarından dolayı beslenmiş ve şişmandırlar.
Sonbaharda durgun su tercih edilmelidir. Levrek rüzgara karşı özel
bir hassasiyete sahip değildir. Fakat sonbahar fırtınaları suyu
karıştırır ve bulandırır. Bu yüzden fırtınalı günler boyunca ya da
hemen sonrasında avlanmanızı tavsiye etmem. Avlanmadan önce
birkaç gün tortunun çökelmesi için bekleyin. Yazın son günleri ılık
hava Levreği kıyıya ve sığ sulara çekebilir.
Sonbahar ayları boyunca Levrek avı için en iyi zamanlar illaki
sabahları erken saatler ya da akşamları değildir. Sabahlar ve
öğleden sonraları en iyi dönemleri olabilir.
Yılın hangi zamanı olursa olsun, Levrek avına karar vermeden önce
daima barometreye bakmalısınız. Yüksek basınç, durgun su ve
yükselen hava basıncı genellikle en iyi ve en verimli av ortamıdır.
SALLANAN ŞAMANDIRA
Başlangıç için genelde ucunda şamandıra olan bir kamış ve solucan
kullanılır. Bunun yanı sıra hafif makarada kullanabilirsiniz. Eğer daha
büyük bir balığın peşindeyseniz ya da daha uzağa ulaşmak
istiyorsanız fırlatmalı bir kamış tercih edilmelidir.
Eğer şamandıra balıkçılığı ile daha büyük balık avlamak istiyorsanız
en iyi yöntem yem olarak gümüş balığı kullanmaktır.
Eğer solucan ve kurtçukla avlanacaksanız, yemi dibe yakın tutmanız
gerekir. Çünkü Levrek avını dipte bekler.
Yem suda hareketsiz durmamalıdır, hareketli olmalıdır.Suda yemin
hareketini engelliyeceğinden dolayı kıstırma kurşun ağırlığı kancaya
çok yakın yerleştirmeyin. Kancanın 20 cm. kadar üzeri yeterlidir.
Misinayı bir ya da iki kere çekmek solucanı daha cazip hale getirecek
ve Levrek tarafından daha kolay keşfedilmesini sağlayacaktır.
Daha derin sularda dip balıkçılığı tercih edilir ki bu bazen kesinlikle
gereklidir. Misinanızda ağırlık en uzak noktada olmalı, kancalarınız
bedene 15 cm. kadar uzakta köstek ile birleştirilmelidir.
Gezer kurşunlu dip oltasında ise kurşununuzu kancanın 30-50 cm.
üzerine yerleştirin. Fırdöndü ile kancanızı bağlayın. Daha sonra
kancayı yem olarak kullanacağınız balığın ağzına veya sırtına takın.
Bundan sonrası büyük bir balığın yemi kapmasını bekleme
mesafesidir.!
DOĞRU MALZEME
Birçok balıkçı, amatör balıkçılık avına şamandıralı kamış oltayla
başlar ancak çok kısa bir süre sonra makaralı yem fırlatmalı oltaya
döner.
Yem fırlatmalı Levrek avında gereğinden büyük malzemenizin
olmaması çok önemlidir. Normalde 1.80-2 m.'lik bir kamış, (ki grafit
olması tercih edilmeli) küçük sabit bir fırlatma makarası 250-300 gr.
ağırlığında, birkaç bilyeli, long-cast (makine kafası geniş olan)
yeterlidir.
Misina mümkün olduğunca ince olmalıdır. 0.20-0.25 misina
normaldir. Eğer avlandığınız sular Turna bakımından zengin ise 0.30
misina ve çelik beden kullanmanız için her türlü sebep mevcuttur.
Ancak, çelik bedenin dez-avantajı yemin hareketine engel olmasıdır.
Bu sizin kendi başınıza vermeniz gereken bir karardır. Ama
unutmamalısınız ki Levrek için kullanılan yapay yemlerin Turna için
kullanılanlardan pek farkı yoktur ve de Turnanın Levrek yemini ısırma
riski çok büyüktür.
SPİNNER, KAŞIK, SAHTE BALIK YA DA JİG ?
Hangi yem kullanılmalı?
Bazı durumlarda hangi yemle avlanacağınız konusu çok belirlidir.
Her tip yemin kendi çekiciliği vardır ve çok geniş türde yem
olmasının da bir anlamı bulunmaktadır.
Bundan dolayı av bayilerinde bulabileceğiniz her bir yapay yem
tipine değinmek gerek.
SPİNNER, (DÖNENKAŞIK) NEŞE KAYNAĞI.!
Eğer bir balıkçıdan Levrek için tek bir yem seçmesini isterseniz
büyük ihtimalle "Spinner'i" seçecektir. Meraklı ve kıskanç Levreği
kışkırtacak en etkili yem spinnerdir. Dönen kaşık ışık yansıdığında
parlar ve aynı zamanda dikkat çekmek için titreşimler yayar. Daha
küçük döner kaşıklar (3 numara ) ayrıca büyük balıkların da
ısırıklarını çekecek kabiliyettedirler.
İşe ne derinlikte avlanacağınıza karar vermekle başlayın. Daha
sonra dipte ya da yüzeyde hareket eden döner kaşıklar
seçebilirsiniz. Blue Fox, Super Vibrax ve Mepps Xtra Deep (3 no.)
gibi tipik birer dipte.
Hareketli döner kaşıklar, derinlerde Levrek avladığınızda
mükemmeldirler. Diğer bir klasik de Mepps Comet'dir. Diğerlerine
göre daha yüzeyden gelir. En önemli avantajı uzağa fırlatılması ve
çok kuvvetli dönmesidir ki bu da yavaşça geri çekebilirsiniz
demektir. Bütün bu döner kaşıklar yem kutunuzda mutlaka yer
almalıdır. Tabii ki denemeye değecek başka döner kaşıklar da var.
Yapmanız gereken şey avlanma yerinize en uygun olan yemi
deneyerek tespit etmektir.
Bazı döner kaşıklara bir kurtçuk ya da solucan takılır. Mepps Black
furry, Combo Killer'ı mükemmel bir Levrek yemi olarak
düşünüyorum.
Temel bir kuralda döner kaşıkların rengini seçerken, güneşli günlerde
parlak renkli döner kaşıklar kullanmayı unutmamaktır. Güneş ışığı
kaşıkta parıldayacak ve cezb edici ışık yansımaları yayacaktır.
Hava bulutlu ise suyun rengine uygun renkler seçmelisiniz. Kaşık
tercihen parlak ve açık renkte olmalıdır. Fakat güneş parlamadığı
için düz kaşıklardan aynı derecede cezb edici ışık etkisi
bekleyemezsiniz. Bazılarınıza garip gelebilir ama güneş batmaya ve
ışık yavaşça kaybolmaya başladığında koyu renkler daha çok işe
yarar. Çünkü suya karanlık çöker ve şimdi balık için ışık kaynağı
gökyüzüdür. Balık avlanırken yukarı doğru baktığında açık renkli yem
gökyüzüne karışır. Öte yandan koyu renkli bir yem gökyüzüne karşı
bir süliet halinde görülür. Hava kararırken koyu renkler kullanmak
bütün yem tiplerine uygulanabilir.
KAŞIK YEM
Kaşık yem çoğunlukla Turna avcılığıyla ilişkilendirilir. Fakat Levrek
için de etkilidirler. Levrekler genelde kaşık yemleri de ısırırlar. Kaşık
yemlerin en büyük avantajı uzağa fırlatılabilmeleridir. Bu şekilde
Levrek avlarken daha büyük bir alanı tarayabilirsiniz. Parlak gümüş
renginde kaşıklar yaralı bir ava benzer. Bu da saldırgan Levreğin
karşı koymasının çok zor olduğu bir şeydir.
Levrek için kaşık yem söz konusu olduğunda "Thunderbolt" gerçek
bir klasiktir. Levreği, ısırmak için tahrik eden, canlı geçişleri ile küçük
ve etkili bir yemdir. Diğer bir tavsiye de güneş henüz battığında ya
da karanlıkta avlanmak için koyu renk 7 gr.'lık Little Cleo'dur.
Kaşık yem ile avlanırken ve oltayı çekerken aralıklarla durmak iyi bir
fikirdir; kısmen değişik derinliklerde avlanmanıza yardım eder,
kısmen de Levreğin dikkatini çeker, yeme ısırmasını sağlar. Fakat,
bununla birlikte, yem durduğunda ve dibe doğru süzülürken bir çok
ısırığın geleceğine hazırlıklı ve konsantre olduğunuzdan emin olun.
DAHA BÜYÜK BALIK İÇİN KÜÇÜK SAHTE BALIKLAR
Levrek avlamak için sahte balık kullanmak birazcık abartı gibi
görünebilir. Fakat her Levrek avcısının yem kutusunda daima yeri
vardır. Amatör balık avcılığında çok önemli gelişmeler olduğundan
beri hem Turna hem de Levrek için sahte balık bolluğu bulabilirsiniz.
Amatörler tarafından Rapala diye adlandırılarak (ki bir çok marka ve
çeşidi vardır.) Av bayilerden satın alınan bu yemlerin Levrek
avcılığında çok etkili olduğu bilinmektedir. Canlı ve yaralı bir balığa
benzetilen bu yemlerin floating (çekince batan), sinking (batan),
jointed (beli-kırık) gibi çeşitleri vardır. Bu çeşitlerin 5-7,5 cm.
uzunlukta olanları Levrek avında idealdir. At-çek avında kullanabilir
ve uzağa fırlatabilirsiniz.
Bu sahte balığı kullanmanın bir şekli de yemleri motorlu bir tekne
veya botun arkasından çekmektir. Motorun sesi Levreğin dikkatini
çekmeye bile yarar. Çekince batan yemler (floating olanlar) çok
yönlü bir yemdir. Sahte yemi makaraya sardığınızda dibe batar,
sarmayı durdurduğunuzda da yukarıya doğru çıkar. Bu yemlerle sığ
sularda avlanmada çok pratiktirler. Yeminizin dibe değdiğini fark
ettiğiniz zaman geri çekmeyi durdurun, bırakın o kendisi yukarı
çıksın. Sahte balığın yamuk şekli Levreğin dikkatini çekerken
böylece, siz de çeşitli derinlikleri göz altında bulundurabilirsiniz.
Sofraya birkaç Levrek getirmek basit bir şey gibi görünebilir. Ama
Levreği asla hafife almamalısınız. Levreği yakalaması kolaydır.
Ancak bilgi ve sağduyu olmaksızın da imkansızdır. Her yerde
bulunmazlar, ancak bir balıkçının bilmesi gereken ilk şey nerede ve
ne zaman bulunabileceğidir.
Eğer bulursanız yakalamanız imkansız değildir
Levrek avcılığının bu kadar yaygın olmasının bir sebebi de yaz
mevsiminin güzel havasının iyi ve zevkli bir avlanma için en iyi
zaman olmasıdır.Yaz boyunca Levreği bulabileceğiniz yerler; küçük
taşlık, kayalık, sualtı bitkileri ve dökülen ağaç yapraklarının
bulunduğu tortulu yerlerdir.
Isının yüksek olduğu ve güneş ışığının en kuvvetli olduğu gün
ortasında Levrek kıyıdan biraz uzaklaşır.
Levreğin beslendiği balıklar, gün boyunca sürüler halinde dolaşır.
Fakat sabahları ve akşamları sürüler oluşması esnasında büyük
karışıklık olur. Levrek bundan faydalanır ve yalnız olan avı kolayca
seçer.
Çok sıcak günlerde balıklar daha serin olan açık sulara giderler. Çok
geniş alana dağılırlar ve bu yüzden yerlerini tespit etmek zor olabilir.
Fakat akşamları genellikle ısırma dönemleridir. Bu Levreğin avı olan
balıkların gıdaları olan böcek ve planktonları avlamak için düzgün
sürülerinin dağıldığı zamandır.
Levreği avlamanın iyi bir yolu da, avlanan bir levrekten ümitsizce
kaçmaya çalışan su yüzüne zıplayan küçük balıklardır.
Avlanmaya değecek diğer bir yer de Levreğin yaz ayları boyunca
oldukça çok bulunabileceği akarsuların göllere açılan ağızlarıdır.
Ay'ın Dolunay zamanlarında geceleri de avlanabilirsiniz.
SAZLIKLAR SARARDIĞINDA
Sonbahar boyunca yapraklar dökülmeye başladığında ve sazlıklar
sarardığında Levrek yavaş yavaş daha derin sulara iner. Sonbahar
yüzeydeki suyu serinlettiğinden, derinlerde ılık su bulabilirler. Bazen
sonbaharda avlanma, yazın olduğundan daha iyi olabilir. Çünkü
Levrekler kısıtlı bir alanda toplanırlar. Ayrıca yaz mevsiminin iyi av
kaynaklarından dolayı beslenmiş ve şişmandırlar.
Sonbaharda durgun su tercih edilmelidir. Levrek rüzgara karşı özel
bir hassasiyete sahip değildir. Fakat sonbahar fırtınaları suyu
karıştırır ve bulandırır. Bu yüzden fırtınalı günler boyunca ya da
hemen sonrasında avlanmanızı tavsiye etmem. Avlanmadan önce
birkaç gün tortunun çökelmesi için bekleyin. Yazın son günleri ılık
hava Levreği kıyıya ve sığ sulara çekebilir.
Sonbahar ayları boyunca Levrek avı için en iyi zamanlar illaki
sabahları erken saatler ya da akşamları değildir. Sabahlar ve
öğleden sonraları en iyi dönemleri olabilir.
Yılın hangi zamanı olursa olsun, Levrek avına karar vermeden önce
daima barometreye bakmalısınız. Yüksek basınç, durgun su ve
yükselen hava basıncı genellikle en iyi ve en verimli av ortamıdır.
SALLANAN ŞAMANDIRA
Başlangıç için genelde ucunda şamandıra olan bir kamış ve solucan
kullanılır. Bunun yanı sıra hafif makarada kullanabilirsiniz. Eğer daha
büyük bir balığın peşindeyseniz ya da daha uzağa ulaşmak
istiyorsanız fırlatmalı bir kamış tercih edilmelidir.
Eğer şamandıra balıkçılığı ile daha büyük balık avlamak istiyorsanız
en iyi yöntem yem olarak gümüş balığı kullanmaktır.
Eğer solucan ve kurtçukla avlanacaksanız, yemi dibe yakın tutmanız
gerekir. Çünkü Levrek avını dipte bekler.
Yem suda hareketsiz durmamalıdır, hareketli olmalıdır.Suda yemin
hareketini engelliyeceğinden dolayı kıstırma kurşun ağırlığı kancaya
çok yakın yerleştirmeyin. Kancanın 20 cm. kadar üzeri yeterlidir.
Misinayı bir ya da iki kere çekmek solucanı daha cazip hale getirecek
ve Levrek tarafından daha kolay keşfedilmesini sağlayacaktır.
Daha derin sularda dip balıkçılığı tercih edilir ki bu bazen kesinlikle
gereklidir. Misinanızda ağırlık en uzak noktada olmalı, kancalarınız
bedene 15 cm. kadar uzakta köstek ile birleştirilmelidir.
Gezer kurşunlu dip oltasında ise kurşununuzu kancanın 30-50 cm.
üzerine yerleştirin. Fırdöndü ile kancanızı bağlayın. Daha sonra
kancayı yem olarak kullanacağınız balığın ağzına veya sırtına takın.
Bundan sonrası büyük bir balığın yemi kapmasını bekleme
mesafesidir.!
DOĞRU MALZEME
Birçok balıkçı, amatör balıkçılık avına şamandıralı kamış oltayla
başlar ancak çok kısa bir süre sonra makaralı yem fırlatmalı oltaya
döner.
Yem fırlatmalı Levrek avında gereğinden büyük malzemenizin
olmaması çok önemlidir. Normalde 1.80-2 m.'lik bir kamış, (ki grafit
olması tercih edilmeli) küçük sabit bir fırlatma makarası 250-300 gr.
ağırlığında, birkaç bilyeli, long-cast (makine kafası geniş olan)
yeterlidir.
Misina mümkün olduğunca ince olmalıdır. 0.20-0.25 misina
normaldir. Eğer avlandığınız sular Turna bakımından zengin ise 0.30
misina ve çelik beden kullanmanız için her türlü sebep mevcuttur.
Ancak, çelik bedenin dez-avantajı yemin hareketine engel olmasıdır.
Bu sizin kendi başınıza vermeniz gereken bir karardır. Ama
unutmamalısınız ki Levrek için kullanılan yapay yemlerin Turna için
kullanılanlardan pek farkı yoktur ve de Turnanın Levrek yemini ısırma
riski çok büyüktür.
SPİNNER, KAŞIK, SAHTE BALIK YA DA JİG ?
Hangi yem kullanılmalı?
Bazı durumlarda hangi yemle avlanacağınız konusu çok belirlidir.
Her tip yemin kendi çekiciliği vardır ve çok geniş türde yem
olmasının da bir anlamı bulunmaktadır.
Bundan dolayı av bayilerinde bulabileceğiniz her bir yapay yem
tipine değinmek gerek.
SPİNNER, (DÖNENKAŞIK) NEŞE KAYNAĞI.!
Eğer bir balıkçıdan Levrek için tek bir yem seçmesini isterseniz
büyük ihtimalle "Spinner'i" seçecektir. Meraklı ve kıskanç Levreği
kışkırtacak en etkili yem spinnerdir. Dönen kaşık ışık yansıdığında
parlar ve aynı zamanda dikkat çekmek için titreşimler yayar. Daha
küçük döner kaşıklar (3 numara ) ayrıca büyük balıkların da
ısırıklarını çekecek kabiliyettedirler.
İşe ne derinlikte avlanacağınıza karar vermekle başlayın. Daha
sonra dipte ya da yüzeyde hareket eden döner kaşıklar
seçebilirsiniz. Blue Fox, Super Vibrax ve Mepps Xtra Deep (3 no.)
gibi tipik birer dipte.
Hareketli döner kaşıklar, derinlerde Levrek avladığınızda
mükemmeldirler. Diğer bir klasik de Mepps Comet'dir. Diğerlerine
göre daha yüzeyden gelir. En önemli avantajı uzağa fırlatılması ve
çok kuvvetli dönmesidir ki bu da yavaşça geri çekebilirsiniz
demektir. Bütün bu döner kaşıklar yem kutunuzda mutlaka yer
almalıdır. Tabii ki denemeye değecek başka döner kaşıklar da var.
Yapmanız gereken şey avlanma yerinize en uygun olan yemi
deneyerek tespit etmektir.
Bazı döner kaşıklara bir kurtçuk ya da solucan takılır. Mepps Black
furry, Combo Killer'ı mükemmel bir Levrek yemi olarak
düşünüyorum.
Temel bir kuralda döner kaşıkların rengini seçerken, güneşli günlerde
parlak renkli döner kaşıklar kullanmayı unutmamaktır. Güneş ışığı
kaşıkta parıldayacak ve cezb edici ışık yansımaları yayacaktır.
Hava bulutlu ise suyun rengine uygun renkler seçmelisiniz. Kaşık
tercihen parlak ve açık renkte olmalıdır. Fakat güneş parlamadığı
için düz kaşıklardan aynı derecede cezb edici ışık etkisi
bekleyemezsiniz. Bazılarınıza garip gelebilir ama güneş batmaya ve
ışık yavaşça kaybolmaya başladığında koyu renkler daha çok işe
yarar. Çünkü suya karanlık çöker ve şimdi balık için ışık kaynağı
gökyüzüdür. Balık avlanırken yukarı doğru baktığında açık renkli yem
gökyüzüne karışır. Öte yandan koyu renkli bir yem gökyüzüne karşı
bir süliet halinde görülür. Hava kararırken koyu renkler kullanmak
bütün yem tiplerine uygulanabilir.
KAŞIK YEM
Kaşık yem çoğunlukla Turna avcılığıyla ilişkilendirilir. Fakat Levrek
için de etkilidirler. Levrekler genelde kaşık yemleri de ısırırlar. Kaşık
yemlerin en büyük avantajı uzağa fırlatılabilmeleridir. Bu şekilde
Levrek avlarken daha büyük bir alanı tarayabilirsiniz. Parlak gümüş
renginde kaşıklar yaralı bir ava benzer. Bu da saldırgan Levreğin
karşı koymasının çok zor olduğu bir şeydir.
Levrek için kaşık yem söz konusu olduğunda "Thunderbolt" gerçek
bir klasiktir. Levreği, ısırmak için tahrik eden, canlı geçişleri ile küçük
ve etkili bir yemdir. Diğer bir tavsiye de güneş henüz battığında ya
da karanlıkta avlanmak için koyu renk 7 gr.'lık Little Cleo'dur.
Kaşık yem ile avlanırken ve oltayı çekerken aralıklarla durmak iyi bir
fikirdir; kısmen değişik derinliklerde avlanmanıza yardım eder,
kısmen de Levreğin dikkatini çeker, yeme ısırmasını sağlar. Fakat,
bununla birlikte, yem durduğunda ve dibe doğru süzülürken bir çok
ısırığın geleceğine hazırlıklı ve konsantre olduğunuzdan emin olun.
DAHA BÜYÜK BALIK İÇİN KÜÇÜK SAHTE BALIKLAR
Levrek avlamak için sahte balık kullanmak birazcık abartı gibi
görünebilir. Fakat her Levrek avcısının yem kutusunda daima yeri
vardır. Amatör balık avcılığında çok önemli gelişmeler olduğundan
beri hem Turna hem de Levrek için sahte balık bolluğu bulabilirsiniz.
Amatörler tarafından Rapala diye adlandırılarak (ki bir çok marka ve
çeşidi vardır.) Av bayilerden satın alınan bu yemlerin Levrek
avcılığında çok etkili olduğu bilinmektedir. Canlı ve yaralı bir balığa
benzetilen bu yemlerin floating (çekince batan), sinking (batan),
jointed (beli-kırık) gibi çeşitleri vardır. Bu çeşitlerin 5-7,5 cm.
uzunlukta olanları Levrek avında idealdir. At-çek avında kullanabilir
ve uzağa fırlatabilirsiniz.
Bu sahte balığı kullanmanın bir şekli de yemleri motorlu bir tekne
veya botun arkasından çekmektir. Motorun sesi Levreğin dikkatini
çekmeye bile yarar. Çekince batan yemler (floating olanlar) çok
yönlü bir yemdir. Sahte yemi makaraya sardığınızda dibe batar,
sarmayı durdurduğunuzda da yukarıya doğru çıkar. Bu yemlerle sığ
sularda avlanmada çok pratiktirler. Yeminizin dibe değdiğini fark
ettiğiniz zaman geri çekmeyi durdurun, bırakın o kendisi yukarı
çıksın. Sahte balığın yamuk şekli Levreğin dikkatini çekerken
böylece, siz de çeşitli derinlikleri göz altında bulundurabilirsiniz.
Sofraya birkaç Levrek getirmek basit bir şey gibi görünebilir. Ama
Levreği asla hafife almamalısınız. Levreği yakalaması kolaydır.
Ancak bilgi ve sağduyu olmaksızın da imkansızdır. Her yerde
bulunmazlar, ancak bir balıkçının bilmesi gereken ilk şey nerede ve
ne zaman bulunabileceğidir.
Eğer bulursanız yakalamanız imkansız değildir
Balık çeşitleri ve avlanma dönemi
İstanbul'da avlanabilecek balıklar ve mevsimleri
İstanbul’da yaşayan çok sayıda balık türü arasında en çok karşılaşabileceğiniz balıklar lüfer, palamut, uskumru, tekir, izmarit ve bol bol istavrit. Bu balıklar İstanbul sularında olduğu kadar İstanbul sofralarında da isim yapmışlardır. Üstelik sandalla çıkacağınız avları da renkli birer deneyime dönüştürürler. Yanınızda tecrübeli bir balıkçı varsa, işin tadı yakaladığınız balıkları sandalda mangal yapıp, Boğaz’a karşı yemekle çıkar. İlk lüferin pilavını yapıp servis ettiğinizde de havanızdan geçilmez. Ancak önce lüferi palamuttan ayırmanız gerek.
Lüfer
Lakabı: İstanbul İstanbul olalı lüfer, Boğaz’ın sultanıdır. İstanbul balıkçıları arasında “dişli”ye çıkmıştır adı. Güzelliğini kolay kolay koklatmaz; hırçındır. En küçüğünden en büyüğüne, (ağırlık ve boyuna göre), defne yaprağı, çinekop, kaba çinekop, sarı kanat, lüfer, kabalüfer ve kofana diye adlandırılır.
Şekli şemaili: Sırtı menevişli, koyu mavi-yeşildir. Yanlarına doğru açılarak bu renk kurşuniye ve karnında beyaza döner. Yüzgeçleri ise sarımtıraktır.
Huyu suyu: Güçlü çeneleri, sivri ve keskin dişlerinin gösterdiği gibi lüfer çok yırtıcı bir balıktır. Hem cins, karşı cins dinlemez; her türlü balığa saldırır. Lüferi iğneden çıkartırken dikkatli olmazsanız, acımaz; parmaklarınızı kapıverir.
Koordinatlar: Anadolu ve Rumeli fenerleri, Anadolu Kavağı’na gelmeden askeri bölge (Umur Yeri), Yeniköy Feneri, Kandilli, Çengelköy, Üsküdar sahilleri, Kumkapı önü ve açıkları lüferi özellikle uzun olta avlanma tekniğiyle avlayabileceğiniz koordinatlar.
Mevsimi: Yumurta bırakmak için yaz aylarında Ege’den Marmara’ya oradan da Karadeniz’e çıkan lüferler, Eylül ortasından itibaren lezzetli ve beslenmiş olarak Karadeniz’den, Boğaz’a inerler. Bu iniş sırasında akşamüzeri güneş batımından gece 01.00’e ve sabah güneş doğmaya yakın lüferler Boğaz’da cirit atar.
Nasıl tavlarım: Lüferin başlıca yemleri hamsi, istavrit, sardalye, uskumru, kolyoz, izmarit gibi sürü halinde gezen küçük ve orta boy balıklar. Uzun olta takımı kullanacaksanız, canlı zargana yem olarak çok iyi sonuç verir. Lüferi hareket halindeki yemler çeker.
Av teknikleri: En zevkli lüfer avı uzun olta ile yapılandır. En kolay hazırlanan uzun olta, 0.70 misina üzerine kırmızı ibrişimle bağlanmış, ileri geri hareket edebilen iğne ile yine bu misinanın ucuna takılan 5/0 no. iğneli olandır. Pratikliği, elastikiyeti ve yemi sağlam tutması açısından kalın misina üzerine hazırlanmış uzun olta tercih sebebidir. Av sırasında en az üç, beş uzun olta takımını sandıkta bulundurmanızda fayda var.
Sofrada lüfer: Lüferin her hali damaklara bayram. Tavada, ızgarada, buharda, kiremitte; hepsinde tadı ayrı çıkar. Dolması maharetli ellerinizden öper. Bir sürü lüfer tarifinden pilavlı lüferin tadı başka, yeri ayrı.
Palamut
Lakabı: Boyları 10 cm.den 70 cm.ye kadar olan palamutların, küçükten büyüğe aldıkları antika isimler şunlar: Palamut vonozu, kestane palamutu, palamut, zindandelen, torik, sivri, altıparmak ve peçuta. Ama genelde küçükleri çingenepalamudu, orta boylarına palamut, büyükleri de torik olarak bilinir. Lüfer gibi hırçın olduğundan, kendisine dişli demenize gücenmez.
Şekli şemaili: Sırtları koyu mavi, yanları gümüşi ve karınları beyazdır. Gövdelerinde taşıdıkları arkadan öne, sırttan karın hizasına doğru, siyahımsı çizgi ve bantlar lüferden ayrılmasını sağlar. Ölünce sırtı kararır. Atik gövdesi bir füzeyi andırır, pulları ufacık, çenesi uzun, ağzı kocamandır. Sivri dişlerinden uzak durun.
Huyu suyu: Yırtıcılıkta lüferin eline su dökemese de, lüferden pek de aşağı kalır yanı yoktur. Çok hızlı yüzer ve hiperaktiftir. Ani duruşları ve dönüşleri ile hafif esereklidir.
Koordinatlar: Lüferin olduğu yerlerde palamut da görülür. Genelde sahillerin 2-15 mil açıklarında, 15-100 m’ye kadar olan derinliklerde gruplar halinde dolaşır. Sadece ülkemiz sularında değil, sıcak ve ılıman denizlerin kısmen açık kesimlerinde, kısmen sahil bölgelerinin orta sularında yaşarlar.
Mevsimi: Kendisi gibi yırtıcı lüferlerle, Eylül ve Ekim aylarında başlıca yemleri olan istavrit, hamsi ve kraça gibi küçük balıkları önlerine katarak Karadeniz’den Boğaz’a inişe geçerler. Sabah gün doğmadan av yerine varırsanız palamut sürülerini tespit etmek daha kolay olacaktır.
Nasıl tavlarım: Palamut çaparisine kırmızı, beyaz ve kırçıllı tüy takılır. Ne alaka demeyin; bu tüyler yem balığının yüzgeçlerini andırır. Zokalı yemli takım kullanacaksanız istavrit ve hamsi palamutları çekmek için idealdir.
Av teknikleri: Palamut çaparisi hazırlamak maharet ister; ancak hazırladınız mı palamutu oltada bilin. Çaparilerde beden 0.50-0.70, köstekler 0.40-0.70 numara parlak beyaz naylondan hazırlanır. 25 cm’lik kösteklere 9 no. kalaylı iğneler veya 4/0 kalaylı iğneler takılır.
35-40 köstekten oluşan çaparilerin iğnelerine martının, kazın göğüs tüylerinden ve beyaz horozun boyun tüyünden kırmızı ibrişimle üç dört adet bağlanır. Çaparinin olta kısmı ise, 100-120 no. naylondan, 40-50 kulaç uzunluğunda yapılır. Oltanın ucuna takacağınız 5 cm.lik fırdöndüye, çift kat 0.80 misinadan bir kulaç uzunluğunda kasalı bir parça kasalanır. (bu parçanın adı kolçaktır.)Kolçağın diğer ucuna da 5 cm’lik bir fırdöndü, bu fırdöndüye de beden takılır. Çaparinin ucundaki kasaya da çift ilmek atıp, iskandili taktınız mı asılın küreklere…
Sofrada palamut: İstanbul mutfağının gözde mezelerinden lakerda torikten elde edilir. Başı, kuyruğu ve yüzgeçleri ayrılan, bağırsakları, kanı ve iliği temizlenen torik için derince bir kaba, yoğun tuzlu su hazırlayın. Temizlenmiş dilimleri bu tuzlu su içinde buzdolabında 24 saat bekletin. Daha sonra bu dilimleri yıkayıp, süzün. Kavanozun dibine koyacağınız yarım santim tuzun üzerine, bir miktar karabiber ve defneyaprağına bulanmış bir balık dilimi koyun. Bütün dilimleri, aralarında tuz katmanları olacak şekilde istif edin. En üstte de 1-2 cm. kalınlığında tuz koydunuz mu, 10-15 gün içinde lakerdanız hazır. Üstteki balık dilimlerini alıp, derince bir kaptaki tatlı suyun içinde buzdolabında bekletirseniz; tuzu iyice çıkan balık dilimlerini derisini soyarak servis edebilirsiniz.
Uskumru
Lakabı: 1960’ların gözdesi uskumru nesli tükenmekte olan balıklarımızdan. Ortalama boyları 20-25 cm olan uskumruların yavrularına vonoz, iri kıyımlara lipari denir. Yağsız zamanlarındaki lakabı çirozdur.
Şekli şemaili: Afili bir balıktır uskumru. Biçimli gövdesini diğer balıklardan, sırtındaki menevişli koyu mavi, siyahımsı ve yeşil renkte şerit halindeki lekelerle ayırt edebilirsiniz. Süt beyaz karnı pek çekicidir. Büyük ağzından korkmanıza gerek yok, keskin olmayan dişleri kadife gibi yumuşacıktır.
Huyu suyu: Çevik ve atletiktir. Saatte 6-7 deniz mili yol alarak, palamutu sollar. Sürüler halinde yaşar, en çok hamsiyle beslenir; orkinos, torik gibi saldırgan balıkların akşam yemeği olurlar.
Koordinatlar: Aşırı avlanmadan dolayı balık Marmara ve Boğaz’da görülmez oldu. Kolyoz sürülerinin arasından çıkan tek tük uskumru kısmetinizse ne ala.
Mevsimi: Karadeniz'de yazı geçirerek üreyen ve yağlanan uskumrular Kasım ayında Boğaz'a akmaya başlar. Boğaz'dan yavaş yavaş Marmara'ya ilerlerler. Gittikçe ılımanlaşan kışlarda, çok sayıda torik ve kofana Boğaz’ı mesken ettiği için, uskumru akışı da zamanla aksadı.
Nasıl tavlarım: Çapariye takılacak kırçıllı veya siyah tüyle.
Av tekniği: Uskumru çaparisinin beden ve köstek takımları derin, orta ve sığ sularda farklılık gösterir. Derin sularda 0.40 beden, 0.35 köstekler yeterli gelirken, sığ sularda daha ince takımları tercih etmenizde fayda var. (Beden 0.30, köstekler 0.25 no. gibi…) İskandillerin ağırlığı da sulara göre 300- 400 gr. olarak değişir. Hazırladığınız takıma uzunlukları 15-16 cm olan 20-25 köstek takın ve 3 no’lu iğne tercih edin. Kırçıllı ve siyah tüyler sürüler arasında kalmış uskumruların nefsini uyandıracaktır. Av mahallinde oltayı bir indirip, bir yukarı çekin. Olta boşluktaymış gibi hissettiğinizde, uskumru takıldı demektir. Oltayı hemen yukarı çekmezseniz, hınzır balıklar can havliyle çaparinizi karıştırabilir.
Sofrada uskumru: Eti çok lezzetli olan uskumrunun ızgarası, tavası, dolması, buğulaması yapılır. En orijinal lezzeti ise, en yağsız olduğu Nisan başı-Mayıs ortası döneminde verir. Uskumruların kurutulmasıyla elde edilen çirozun hazırlanışı da zahmetsizdir:
İzmarit
Lakabı: Amatör balıkçının ilk heyecanı genelde izmarittir. Bu yüzden “siftah” olarak anılır. Küçük boy olanlar kancur, irileri ise kanal izmaritidir.
Şekli şemaili: Gövdesi basık, elips şeklindedir. Sırtı ve yanları açık ve dalgalı kahverengi, karnı ise beyazdır. Diğer balıklardan ayırt etmenin en kolay yolu, her iki yanında ve göğsünde kocaman siyah birer leke aramaktır. Balığın sırt ve kıç yüzgeçlerinde sivri ve batıcı dikenler bulunur. Balığı oltadan çıkarırken bu dikenler elinize batabilir; galeyana gelip balığınızla kucaklaşmaya kalkmayın deri altına diken kaçarsa apse yapar. Karnından tutmanız tavsiye edilir.
Huyu suyu: Pek kıvrak, hayli oynaktır. Karın, göğüs ve iri kuyruk yüzgeciyle geri geri bile gidebilir.
Koordinatlar: Boğazın hemen her noktasında görülse de en keyifli avlardan birine Sarayburnu açıklarında çıkabilirsiniz.
Mevsimi: Şubat sonunda Boğaz’da görülmeye başlayan izmaritler, Kasım’a kadar kıyılardan, iskele üstlerinden ve tabii sandaldan rahatlıkla yakalanabilir.
Nasıl tavlarım: Midye içi ve üçe böleceğiniz karides izmaritleri paşa paşa oltaya getirir. İzmarit ağzının tadını bilir; midye içini kıvamında ister. İçlerini çıkardığınız midyeleri düz bir tahta üzerinde güneşte kurutmanız hem izmarit için daha çekicidir, hem de yumuşak olmayan bu yemi rahatça alamayacağından, yakalaması daha kolay olur.
Av tekniği: İzmarit kolay bir av olarak görünse de avcılığı maharet ister. Sandaldan izmarit çaparisi, en verimli izmarit avıdır. Çaparinin hazırlanışı şöyle: 0.45’lik 100 m. uzunluğunda sert ve şeffaf bir misina mantara sarılır. Ucuna 1 cm’lik fırdöndü bağlanır. Fırdöndünün diğer gözüne, 2,5 kulaçlık, 0.40’lık şeffaf misina takıldıktan sonra, bedenin ucuna bir kasa yapılır. 11 cm. uzunluğunda 0.35’lik kısa kösteklere çapraz, beyaz, kalaylı 8-9 no. sinek iğneler bağlayıp, bu köstekleri 13 cm aralıklarla dizdiniz mi izmarit çapariniz hazır. 250-300 gr.lık iskandilleri de kasaya takmayı unutmayın. Bu çaparide, midye, karides ve istavritten küçük parçalar yem olarak kullanılır. Takımda yirmi-yirmi beş köstek olduğu için sandalda iki kişi yemleme işine girişmeli. İzmaritler yemlere üşüşünce, oltanın iyice dolu olup olmadığını anlamak içi çapariyi azıcık kaldırın. Olta iyice ağırlaşmışsa, yavaşça yukarı çekin. Haşin hareketlerden kaçının; minik ağızlı izmarit kolayca yırtılıp oltadan kurtulabilir.
Sofrada izmarit: Löp beyaz et veren izmaritin tek kusuru kılçıklarıdır. Ayıklanarak veya ayıklamadan ızgarası, haşlanıp zeytinyağlısı, sarsmak, maydanoz ve limonlu salatası, buğulaması en çok da tavası damakta yer eder.
İstavrit
Lakabı: Bir istavrit balığı her daim bir istavrit balığıdır.
Şekli şemaili: Üstünden tren geçmiş gibi yamyassı vücudu, mel mel bakan gözleri ve ufacık ağzıyla pek şaşkın görünür. Isırmaz korkmayın, kadife gibi dişleriyle ağzını açmaya mecali yok. Sırtı, kafasına göre yeşil, gri, mavi olabildiği için, beyaz karnına doğru çıkmış iki ufak dikencik, istavriti diğer balıklardan ayırmanızı sağlayabilir.
Huyu suyu: Çok kalabalık gezen şaşkınlar sürüsü, kendini hemen ele verir.
Koordinatlar: Boğaz’ın herhangi bir noktasında istavrite rastlamanız mümkün.
Mevsimi: Karadeniz’e doğru dolanmaya çıksalar da, eylül sonunda Marmara’ya dönüş yaparlar.
Nasıl tavlarım: İstavrit kendi kendiyle tavlanan trajik bir balığımızdır. Yüzgecini jiletle kesip çıkarırsanız, “kuyruk altı” denilen yerden yem elde edebilirsiniz. Bu küçük parça bir kamışın ucuna bağlı sinek iğnesine takılıp kıyıdan denize sallandırılır. Seri hareketlerle su üstünde kaydırdığınız bu kuyruğu istavritler küçük bir balık parçası sanıp atlarlar.
Av tekniği: İstavrit avı kolay, zahmetsiz ve hareketlidir. Çapariyle avlanır. İstavrit çaparisi 15-20 kösteklidir. İlk istavrit avınızda 10 köstek kullanmanız tavsiye edilir. Kalaylı iğneler 6 no., olta 50-100 metre 0.40 numara, beden 0.35, köstekler ise 0.30 veya 0.25 olmalı.
İğnelere beyaz renkte hindi, kaz veya martının kuyruk, kanat tüyleri kırmızı ibrişimle bağlayın. Köstek boylarınız 13 cm aralıkları da
13 cm olsun. Bu takım için 150-240 gr. iskandil uygundur. Av mahallinde çaparinizi dikkatlice ve yavaşça denize koyuverin. Balık oltaya dolandı mı, oltanızı yumuşakça indirip kaldırın. Böylece çaparinizin tamamı dolar.
Oltanızı yukarı almadan ufak bir ilmik atarsanız, bir daha ki sefere oltayı balıkların bulunduğu derinliğe kolayca indirebilirsiniz. İstavrite nazik davranın, izmarit gibi küçük ağızlı istavritin, oltayı hızlı çekerseniz ağzı yırtılıverir.
Sofrada istavrit: İstavritin buğulaması
ve tavasına rağbet çoktur ancak hem pratik hem lezzetli olsun derseniz, istavrit pilaki ideal.
Tekir
Lakabı: Küçükleri ‘mıcır’, büyükleri ‘çuka’ olarak bilinir.
Şekli şemaili: Üzerinde benekler var, gözleri kırmızı, bir de bıyıklı! Dudak üstünde bıyık aramaya kalkmayın; tekirin bıyığı çene altında. Barbunyayla akraba olan tekir daha soluk renklidir.
Huyu suyu: Narin tekir bıyıklarıyla kumu kazması ünlüdür.
Koordinatlar: Bebek, Arnavutköy, Kavaklar. Bu sene özellikle Kilyos’ta görülmüşler.
Mevsimi: Sonbaharda Boğaz’a dönmüş olurlar.
Nasıl tavlarım: Piyazlamaya, kandırmaya gerek yok… Paşa paşa ağınıza takılır.
Av tekniği: Tekir avı fanyalı ağlarla yapılır. Lakin bir bilen olmadan içinden çıkmanız zordur. Önce ağınızı istif edersin. Bir tarafını (makası) kıyıya bağladıktan sonra asılın küreklere… Ağınız denizin altında açılacak, bittiğinde elinizde kalan ipin ucuna taş bağlayıp denize atın. Zavallı tekircikler ağlarınıza gözlerinden yakalanacaklar.
Sofrada tekir: Kâğıtta kebabı, ızgarası ve tavası makbuldür. Buğulaması ise ekstra lezizdir.
Sosyal balıkçı
Bakmayın siz sandalda süzülen yalnız balıkçı triplerine. Balıkçılar pek bir faal, pek bir sosyaller. Derneklerin etkinliklerini takip edebilir, geleneksel balıkçılık festivallerine katılabilirsiniz.
Balıkçı dernekleri:
Amatör Olta Balıkçıları Derneği Rastgele www.rastgele.org
Balıkçılığı Koruma ve Geliştirme Derneği www.bkgd.org
Faydalı linkler:
www.denizce.com
www.sualtiavcilari.org
http://groups.yahoo.com/group/amatorbalikcilik
www.avyaban.org
www.ddd.org
www.balikavi.net
www.balikavi.org
www.balikta.com
www.amator-balikcilik.com
Faydalı kitaplar:
“Amatör Olta Balıkçılığı ve Balık Tutma Teknikleri”, Haluk Deniz Öksüz, 2002, İstanbul.
“İki Boğaz’ın Suları” Ali Pasiner, Remzi Kitapevi, 2001, İstanbul.
“ Balık ve Olta” Ali Pasiner, Remzi Kitapevi, 1999, İstanbul.
“Türkiye Deniz Balıkları Fihristi” Levent Artüz, Büke Yayınları,, 2005, İstanbul.
Festivaller:
Fatih Belediyesi ve Şehristanbul Derneği’nce 1-2 Eylül tarihlerinde 4. İstanbul Balıkçılık Festivali, eski balıkçı köyü olan, tarihi Samatya Meydanı’nda düzenlenecek. İstanbul’un balık ve deniz kültürünün devamlılığını sağlamak için enteresan etkinlikler düşünülmüş. Galata Köprüsü’nde oltayla, Kocamustafa Paşa Barınağı’nda tekne ve sandallarla yapılacak balık avı yarışması amatör balıkçılara müjde! Samatya Meydanı’nda en güzel balık lokantalarının aşçılarının katılımıyla özgün balık yemekleri de yarışacak. Konserler, resim sergisi, gezi turları, oltayla balık avı, en hızlı midye dolma yeme yarışması Eylül’ü Samatya’da karşılama nedenlerinizden bir kaçı…
Balık dili
İşte okuduğunuz havai kelimelerin Türkçesi. Balıkçı oldum diye koltuklarınız kabarsın; atın havanızı.
Iskarmoz: Sandalın iki yanında küreklerin bağlı olduğu çubuklar. Bu çubuklar genelde kızılcık, dişbudak ya da kestane ağacından yapılıyor; hem önemli, hem değerliler. Sandalla ilerlerken, kürekleri kontrol etmenizi sağlıyorlar; canınız bu çubuklara bağlı desek yeridir.
Çapari: “Çapari aşağı çapari yukarı. Nedir bu kardeşim?” demeyin, balığa çıkıyorsanız çapari vücudunuzun bir parçası artık. Beden, köstek ve iğne bölümlerinden meydana gelen, her bir iğneye hindi, horoz, kaz, martı, tavuk vb. kuşların kanat, kuyruk tüyleri ya da balığın ağzının tadına göre yem takılan çok iğneli bir olta takımı.
Köstek: Balık iğnesini oltaya bağlayan, bir iki karış uzunluğunda kıl veya misina parçası. Bildiniz misina işte.
Kerteriz defteri: Kerteriz defteri balıkçıların düşmanlarını tanımak için tuttuğu nam- değer defter, köklü bir gelenek, bir nevi “balık avı günlüğü”. Bugünün yarını var… Balık tutmayı kafaya koyduysanız, hangi balığın hangi mevsimde, nerede bulunduğunu kaydetmenizde fayda var. Böylece bir daha ki sefere işiniz daha kolay olur, hem şahsınıza münhasır bir defteriniz olur.
Fırdöndü: Ufacık bir metal. Bir tarafı oltaya, bir tarafı çapariye bağlıyorsunuz. Maksat misinanın gam yapmaması.
Gam yapmak: Misina karıştı mı gam yapmış oluyor.
İskandil: Oltanın ucuna takılan kurşun-çinko karışımı ağırlıklardır. Bu ağırlıklar denizin dibine değiyor, siz de denizin kaç bucak olduğunu ölçüyorsunuz.
Tel livar: Tuttuğunuz balıklarınızı saklayacağınız sandaldaki telden havuzcuk. Tel livarın içindeki balıklar karaya varana kadar tazecik kalıyor, kartlaşmıyor.
İstanbul’da yaşayan çok sayıda balık türü arasında en çok karşılaşabileceğiniz balıklar lüfer, palamut, uskumru, tekir, izmarit ve bol bol istavrit. Bu balıklar İstanbul sularında olduğu kadar İstanbul sofralarında da isim yapmışlardır. Üstelik sandalla çıkacağınız avları da renkli birer deneyime dönüştürürler. Yanınızda tecrübeli bir balıkçı varsa, işin tadı yakaladığınız balıkları sandalda mangal yapıp, Boğaz’a karşı yemekle çıkar. İlk lüferin pilavını yapıp servis ettiğinizde de havanızdan geçilmez. Ancak önce lüferi palamuttan ayırmanız gerek.
Lüfer
Lakabı: İstanbul İstanbul olalı lüfer, Boğaz’ın sultanıdır. İstanbul balıkçıları arasında “dişli”ye çıkmıştır adı. Güzelliğini kolay kolay koklatmaz; hırçındır. En küçüğünden en büyüğüne, (ağırlık ve boyuna göre), defne yaprağı, çinekop, kaba çinekop, sarı kanat, lüfer, kabalüfer ve kofana diye adlandırılır.
Şekli şemaili: Sırtı menevişli, koyu mavi-yeşildir. Yanlarına doğru açılarak bu renk kurşuniye ve karnında beyaza döner. Yüzgeçleri ise sarımtıraktır.
Huyu suyu: Güçlü çeneleri, sivri ve keskin dişlerinin gösterdiği gibi lüfer çok yırtıcı bir balıktır. Hem cins, karşı cins dinlemez; her türlü balığa saldırır. Lüferi iğneden çıkartırken dikkatli olmazsanız, acımaz; parmaklarınızı kapıverir.
Koordinatlar: Anadolu ve Rumeli fenerleri, Anadolu Kavağı’na gelmeden askeri bölge (Umur Yeri), Yeniköy Feneri, Kandilli, Çengelköy, Üsküdar sahilleri, Kumkapı önü ve açıkları lüferi özellikle uzun olta avlanma tekniğiyle avlayabileceğiniz koordinatlar.
Mevsimi: Yumurta bırakmak için yaz aylarında Ege’den Marmara’ya oradan da Karadeniz’e çıkan lüferler, Eylül ortasından itibaren lezzetli ve beslenmiş olarak Karadeniz’den, Boğaz’a inerler. Bu iniş sırasında akşamüzeri güneş batımından gece 01.00’e ve sabah güneş doğmaya yakın lüferler Boğaz’da cirit atar.
Nasıl tavlarım: Lüferin başlıca yemleri hamsi, istavrit, sardalye, uskumru, kolyoz, izmarit gibi sürü halinde gezen küçük ve orta boy balıklar. Uzun olta takımı kullanacaksanız, canlı zargana yem olarak çok iyi sonuç verir. Lüferi hareket halindeki yemler çeker.
Av teknikleri: En zevkli lüfer avı uzun olta ile yapılandır. En kolay hazırlanan uzun olta, 0.70 misina üzerine kırmızı ibrişimle bağlanmış, ileri geri hareket edebilen iğne ile yine bu misinanın ucuna takılan 5/0 no. iğneli olandır. Pratikliği, elastikiyeti ve yemi sağlam tutması açısından kalın misina üzerine hazırlanmış uzun olta tercih sebebidir. Av sırasında en az üç, beş uzun olta takımını sandıkta bulundurmanızda fayda var.
Sofrada lüfer: Lüferin her hali damaklara bayram. Tavada, ızgarada, buharda, kiremitte; hepsinde tadı ayrı çıkar. Dolması maharetli ellerinizden öper. Bir sürü lüfer tarifinden pilavlı lüferin tadı başka, yeri ayrı.
Palamut
Lakabı: Boyları 10 cm.den 70 cm.ye kadar olan palamutların, küçükten büyüğe aldıkları antika isimler şunlar: Palamut vonozu, kestane palamutu, palamut, zindandelen, torik, sivri, altıparmak ve peçuta. Ama genelde küçükleri çingenepalamudu, orta boylarına palamut, büyükleri de torik olarak bilinir. Lüfer gibi hırçın olduğundan, kendisine dişli demenize gücenmez.
Şekli şemaili: Sırtları koyu mavi, yanları gümüşi ve karınları beyazdır. Gövdelerinde taşıdıkları arkadan öne, sırttan karın hizasına doğru, siyahımsı çizgi ve bantlar lüferden ayrılmasını sağlar. Ölünce sırtı kararır. Atik gövdesi bir füzeyi andırır, pulları ufacık, çenesi uzun, ağzı kocamandır. Sivri dişlerinden uzak durun.
Huyu suyu: Yırtıcılıkta lüferin eline su dökemese de, lüferden pek de aşağı kalır yanı yoktur. Çok hızlı yüzer ve hiperaktiftir. Ani duruşları ve dönüşleri ile hafif esereklidir.
Koordinatlar: Lüferin olduğu yerlerde palamut da görülür. Genelde sahillerin 2-15 mil açıklarında, 15-100 m’ye kadar olan derinliklerde gruplar halinde dolaşır. Sadece ülkemiz sularında değil, sıcak ve ılıman denizlerin kısmen açık kesimlerinde, kısmen sahil bölgelerinin orta sularında yaşarlar.
Mevsimi: Kendisi gibi yırtıcı lüferlerle, Eylül ve Ekim aylarında başlıca yemleri olan istavrit, hamsi ve kraça gibi küçük balıkları önlerine katarak Karadeniz’den Boğaz’a inişe geçerler. Sabah gün doğmadan av yerine varırsanız palamut sürülerini tespit etmek daha kolay olacaktır.
Nasıl tavlarım: Palamut çaparisine kırmızı, beyaz ve kırçıllı tüy takılır. Ne alaka demeyin; bu tüyler yem balığının yüzgeçlerini andırır. Zokalı yemli takım kullanacaksanız istavrit ve hamsi palamutları çekmek için idealdir.
Av teknikleri: Palamut çaparisi hazırlamak maharet ister; ancak hazırladınız mı palamutu oltada bilin. Çaparilerde beden 0.50-0.70, köstekler 0.40-0.70 numara parlak beyaz naylondan hazırlanır. 25 cm’lik kösteklere 9 no. kalaylı iğneler veya 4/0 kalaylı iğneler takılır.
35-40 köstekten oluşan çaparilerin iğnelerine martının, kazın göğüs tüylerinden ve beyaz horozun boyun tüyünden kırmızı ibrişimle üç dört adet bağlanır. Çaparinin olta kısmı ise, 100-120 no. naylondan, 40-50 kulaç uzunluğunda yapılır. Oltanın ucuna takacağınız 5 cm.lik fırdöndüye, çift kat 0.80 misinadan bir kulaç uzunluğunda kasalı bir parça kasalanır. (bu parçanın adı kolçaktır.)Kolçağın diğer ucuna da 5 cm’lik bir fırdöndü, bu fırdöndüye de beden takılır. Çaparinin ucundaki kasaya da çift ilmek atıp, iskandili taktınız mı asılın küreklere…
Sofrada palamut: İstanbul mutfağının gözde mezelerinden lakerda torikten elde edilir. Başı, kuyruğu ve yüzgeçleri ayrılan, bağırsakları, kanı ve iliği temizlenen torik için derince bir kaba, yoğun tuzlu su hazırlayın. Temizlenmiş dilimleri bu tuzlu su içinde buzdolabında 24 saat bekletin. Daha sonra bu dilimleri yıkayıp, süzün. Kavanozun dibine koyacağınız yarım santim tuzun üzerine, bir miktar karabiber ve defneyaprağına bulanmış bir balık dilimi koyun. Bütün dilimleri, aralarında tuz katmanları olacak şekilde istif edin. En üstte de 1-2 cm. kalınlığında tuz koydunuz mu, 10-15 gün içinde lakerdanız hazır. Üstteki balık dilimlerini alıp, derince bir kaptaki tatlı suyun içinde buzdolabında bekletirseniz; tuzu iyice çıkan balık dilimlerini derisini soyarak servis edebilirsiniz.
Uskumru
Lakabı: 1960’ların gözdesi uskumru nesli tükenmekte olan balıklarımızdan. Ortalama boyları 20-25 cm olan uskumruların yavrularına vonoz, iri kıyımlara lipari denir. Yağsız zamanlarındaki lakabı çirozdur.
Şekli şemaili: Afili bir balıktır uskumru. Biçimli gövdesini diğer balıklardan, sırtındaki menevişli koyu mavi, siyahımsı ve yeşil renkte şerit halindeki lekelerle ayırt edebilirsiniz. Süt beyaz karnı pek çekicidir. Büyük ağzından korkmanıza gerek yok, keskin olmayan dişleri kadife gibi yumuşacıktır.
Huyu suyu: Çevik ve atletiktir. Saatte 6-7 deniz mili yol alarak, palamutu sollar. Sürüler halinde yaşar, en çok hamsiyle beslenir; orkinos, torik gibi saldırgan balıkların akşam yemeği olurlar.
Koordinatlar: Aşırı avlanmadan dolayı balık Marmara ve Boğaz’da görülmez oldu. Kolyoz sürülerinin arasından çıkan tek tük uskumru kısmetinizse ne ala.
Mevsimi: Karadeniz'de yazı geçirerek üreyen ve yağlanan uskumrular Kasım ayında Boğaz'a akmaya başlar. Boğaz'dan yavaş yavaş Marmara'ya ilerlerler. Gittikçe ılımanlaşan kışlarda, çok sayıda torik ve kofana Boğaz’ı mesken ettiği için, uskumru akışı da zamanla aksadı.
Nasıl tavlarım: Çapariye takılacak kırçıllı veya siyah tüyle.
Av tekniği: Uskumru çaparisinin beden ve köstek takımları derin, orta ve sığ sularda farklılık gösterir. Derin sularda 0.40 beden, 0.35 köstekler yeterli gelirken, sığ sularda daha ince takımları tercih etmenizde fayda var. (Beden 0.30, köstekler 0.25 no. gibi…) İskandillerin ağırlığı da sulara göre 300- 400 gr. olarak değişir. Hazırladığınız takıma uzunlukları 15-16 cm olan 20-25 köstek takın ve 3 no’lu iğne tercih edin. Kırçıllı ve siyah tüyler sürüler arasında kalmış uskumruların nefsini uyandıracaktır. Av mahallinde oltayı bir indirip, bir yukarı çekin. Olta boşluktaymış gibi hissettiğinizde, uskumru takıldı demektir. Oltayı hemen yukarı çekmezseniz, hınzır balıklar can havliyle çaparinizi karıştırabilir.
Sofrada uskumru: Eti çok lezzetli olan uskumrunun ızgarası, tavası, dolması, buğulaması yapılır. En orijinal lezzeti ise, en yağsız olduğu Nisan başı-Mayıs ortası döneminde verir. Uskumruların kurutulmasıyla elde edilen çirozun hazırlanışı da zahmetsizdir:
İzmarit
Lakabı: Amatör balıkçının ilk heyecanı genelde izmarittir. Bu yüzden “siftah” olarak anılır. Küçük boy olanlar kancur, irileri ise kanal izmaritidir.
Şekli şemaili: Gövdesi basık, elips şeklindedir. Sırtı ve yanları açık ve dalgalı kahverengi, karnı ise beyazdır. Diğer balıklardan ayırt etmenin en kolay yolu, her iki yanında ve göğsünde kocaman siyah birer leke aramaktır. Balığın sırt ve kıç yüzgeçlerinde sivri ve batıcı dikenler bulunur. Balığı oltadan çıkarırken bu dikenler elinize batabilir; galeyana gelip balığınızla kucaklaşmaya kalkmayın deri altına diken kaçarsa apse yapar. Karnından tutmanız tavsiye edilir.
Huyu suyu: Pek kıvrak, hayli oynaktır. Karın, göğüs ve iri kuyruk yüzgeciyle geri geri bile gidebilir.
Koordinatlar: Boğazın hemen her noktasında görülse de en keyifli avlardan birine Sarayburnu açıklarında çıkabilirsiniz.
Mevsimi: Şubat sonunda Boğaz’da görülmeye başlayan izmaritler, Kasım’a kadar kıyılardan, iskele üstlerinden ve tabii sandaldan rahatlıkla yakalanabilir.
Nasıl tavlarım: Midye içi ve üçe böleceğiniz karides izmaritleri paşa paşa oltaya getirir. İzmarit ağzının tadını bilir; midye içini kıvamında ister. İçlerini çıkardığınız midyeleri düz bir tahta üzerinde güneşte kurutmanız hem izmarit için daha çekicidir, hem de yumuşak olmayan bu yemi rahatça alamayacağından, yakalaması daha kolay olur.
Av tekniği: İzmarit kolay bir av olarak görünse de avcılığı maharet ister. Sandaldan izmarit çaparisi, en verimli izmarit avıdır. Çaparinin hazırlanışı şöyle: 0.45’lik 100 m. uzunluğunda sert ve şeffaf bir misina mantara sarılır. Ucuna 1 cm’lik fırdöndü bağlanır. Fırdöndünün diğer gözüne, 2,5 kulaçlık, 0.40’lık şeffaf misina takıldıktan sonra, bedenin ucuna bir kasa yapılır. 11 cm. uzunluğunda 0.35’lik kısa kösteklere çapraz, beyaz, kalaylı 8-9 no. sinek iğneler bağlayıp, bu köstekleri 13 cm aralıklarla dizdiniz mi izmarit çapariniz hazır. 250-300 gr.lık iskandilleri de kasaya takmayı unutmayın. Bu çaparide, midye, karides ve istavritten küçük parçalar yem olarak kullanılır. Takımda yirmi-yirmi beş köstek olduğu için sandalda iki kişi yemleme işine girişmeli. İzmaritler yemlere üşüşünce, oltanın iyice dolu olup olmadığını anlamak içi çapariyi azıcık kaldırın. Olta iyice ağırlaşmışsa, yavaşça yukarı çekin. Haşin hareketlerden kaçının; minik ağızlı izmarit kolayca yırtılıp oltadan kurtulabilir.
Sofrada izmarit: Löp beyaz et veren izmaritin tek kusuru kılçıklarıdır. Ayıklanarak veya ayıklamadan ızgarası, haşlanıp zeytinyağlısı, sarsmak, maydanoz ve limonlu salatası, buğulaması en çok da tavası damakta yer eder.
İstavrit
Lakabı: Bir istavrit balığı her daim bir istavrit balığıdır.
Şekli şemaili: Üstünden tren geçmiş gibi yamyassı vücudu, mel mel bakan gözleri ve ufacık ağzıyla pek şaşkın görünür. Isırmaz korkmayın, kadife gibi dişleriyle ağzını açmaya mecali yok. Sırtı, kafasına göre yeşil, gri, mavi olabildiği için, beyaz karnına doğru çıkmış iki ufak dikencik, istavriti diğer balıklardan ayırmanızı sağlayabilir.
Huyu suyu: Çok kalabalık gezen şaşkınlar sürüsü, kendini hemen ele verir.
Koordinatlar: Boğaz’ın herhangi bir noktasında istavrite rastlamanız mümkün.
Mevsimi: Karadeniz’e doğru dolanmaya çıksalar da, eylül sonunda Marmara’ya dönüş yaparlar.
Nasıl tavlarım: İstavrit kendi kendiyle tavlanan trajik bir balığımızdır. Yüzgecini jiletle kesip çıkarırsanız, “kuyruk altı” denilen yerden yem elde edebilirsiniz. Bu küçük parça bir kamışın ucuna bağlı sinek iğnesine takılıp kıyıdan denize sallandırılır. Seri hareketlerle su üstünde kaydırdığınız bu kuyruğu istavritler küçük bir balık parçası sanıp atlarlar.
Av tekniği: İstavrit avı kolay, zahmetsiz ve hareketlidir. Çapariyle avlanır. İstavrit çaparisi 15-20 kösteklidir. İlk istavrit avınızda 10 köstek kullanmanız tavsiye edilir. Kalaylı iğneler 6 no., olta 50-100 metre 0.40 numara, beden 0.35, köstekler ise 0.30 veya 0.25 olmalı.
İğnelere beyaz renkte hindi, kaz veya martının kuyruk, kanat tüyleri kırmızı ibrişimle bağlayın. Köstek boylarınız 13 cm aralıkları da
13 cm olsun. Bu takım için 150-240 gr. iskandil uygundur. Av mahallinde çaparinizi dikkatlice ve yavaşça denize koyuverin. Balık oltaya dolandı mı, oltanızı yumuşakça indirip kaldırın. Böylece çaparinizin tamamı dolar.
Oltanızı yukarı almadan ufak bir ilmik atarsanız, bir daha ki sefere oltayı balıkların bulunduğu derinliğe kolayca indirebilirsiniz. İstavrite nazik davranın, izmarit gibi küçük ağızlı istavritin, oltayı hızlı çekerseniz ağzı yırtılıverir.
Sofrada istavrit: İstavritin buğulaması
ve tavasına rağbet çoktur ancak hem pratik hem lezzetli olsun derseniz, istavrit pilaki ideal.
Tekir
Lakabı: Küçükleri ‘mıcır’, büyükleri ‘çuka’ olarak bilinir.
Şekli şemaili: Üzerinde benekler var, gözleri kırmızı, bir de bıyıklı! Dudak üstünde bıyık aramaya kalkmayın; tekirin bıyığı çene altında. Barbunyayla akraba olan tekir daha soluk renklidir.
Huyu suyu: Narin tekir bıyıklarıyla kumu kazması ünlüdür.
Koordinatlar: Bebek, Arnavutköy, Kavaklar. Bu sene özellikle Kilyos’ta görülmüşler.
Mevsimi: Sonbaharda Boğaz’a dönmüş olurlar.
Nasıl tavlarım: Piyazlamaya, kandırmaya gerek yok… Paşa paşa ağınıza takılır.
Av tekniği: Tekir avı fanyalı ağlarla yapılır. Lakin bir bilen olmadan içinden çıkmanız zordur. Önce ağınızı istif edersin. Bir tarafını (makası) kıyıya bağladıktan sonra asılın küreklere… Ağınız denizin altında açılacak, bittiğinde elinizde kalan ipin ucuna taş bağlayıp denize atın. Zavallı tekircikler ağlarınıza gözlerinden yakalanacaklar.
Sofrada tekir: Kâğıtta kebabı, ızgarası ve tavası makbuldür. Buğulaması ise ekstra lezizdir.
Sosyal balıkçı
Bakmayın siz sandalda süzülen yalnız balıkçı triplerine. Balıkçılar pek bir faal, pek bir sosyaller. Derneklerin etkinliklerini takip edebilir, geleneksel balıkçılık festivallerine katılabilirsiniz.
Balıkçı dernekleri:
Amatör Olta Balıkçıları Derneği Rastgele www.rastgele.org
Balıkçılığı Koruma ve Geliştirme Derneği www.bkgd.org
Faydalı linkler:
www.denizce.com
www.sualtiavcilari.org
http://groups.yahoo.com/group/amatorbalikcilik
www.avyaban.org
www.ddd.org
www.balikavi.net
www.balikavi.org
www.balikta.com
www.amator-balikcilik.com
Faydalı kitaplar:
“Amatör Olta Balıkçılığı ve Balık Tutma Teknikleri”, Haluk Deniz Öksüz, 2002, İstanbul.
“İki Boğaz’ın Suları” Ali Pasiner, Remzi Kitapevi, 2001, İstanbul.
“ Balık ve Olta” Ali Pasiner, Remzi Kitapevi, 1999, İstanbul.
“Türkiye Deniz Balıkları Fihristi” Levent Artüz, Büke Yayınları,, 2005, İstanbul.
Festivaller:
Fatih Belediyesi ve Şehristanbul Derneği’nce 1-2 Eylül tarihlerinde 4. İstanbul Balıkçılık Festivali, eski balıkçı köyü olan, tarihi Samatya Meydanı’nda düzenlenecek. İstanbul’un balık ve deniz kültürünün devamlılığını sağlamak için enteresan etkinlikler düşünülmüş. Galata Köprüsü’nde oltayla, Kocamustafa Paşa Barınağı’nda tekne ve sandallarla yapılacak balık avı yarışması amatör balıkçılara müjde! Samatya Meydanı’nda en güzel balık lokantalarının aşçılarının katılımıyla özgün balık yemekleri de yarışacak. Konserler, resim sergisi, gezi turları, oltayla balık avı, en hızlı midye dolma yeme yarışması Eylül’ü Samatya’da karşılama nedenlerinizden bir kaçı…
Balık dili
İşte okuduğunuz havai kelimelerin Türkçesi. Balıkçı oldum diye koltuklarınız kabarsın; atın havanızı.
Iskarmoz: Sandalın iki yanında küreklerin bağlı olduğu çubuklar. Bu çubuklar genelde kızılcık, dişbudak ya da kestane ağacından yapılıyor; hem önemli, hem değerliler. Sandalla ilerlerken, kürekleri kontrol etmenizi sağlıyorlar; canınız bu çubuklara bağlı desek yeridir.
Çapari: “Çapari aşağı çapari yukarı. Nedir bu kardeşim?” demeyin, balığa çıkıyorsanız çapari vücudunuzun bir parçası artık. Beden, köstek ve iğne bölümlerinden meydana gelen, her bir iğneye hindi, horoz, kaz, martı, tavuk vb. kuşların kanat, kuyruk tüyleri ya da balığın ağzının tadına göre yem takılan çok iğneli bir olta takımı.
Köstek: Balık iğnesini oltaya bağlayan, bir iki karış uzunluğunda kıl veya misina parçası. Bildiniz misina işte.
Kerteriz defteri: Kerteriz defteri balıkçıların düşmanlarını tanımak için tuttuğu nam- değer defter, köklü bir gelenek, bir nevi “balık avı günlüğü”. Bugünün yarını var… Balık tutmayı kafaya koyduysanız, hangi balığın hangi mevsimde, nerede bulunduğunu kaydetmenizde fayda var. Böylece bir daha ki sefere işiniz daha kolay olur, hem şahsınıza münhasır bir defteriniz olur.
Fırdöndü: Ufacık bir metal. Bir tarafı oltaya, bir tarafı çapariye bağlıyorsunuz. Maksat misinanın gam yapmaması.
Gam yapmak: Misina karıştı mı gam yapmış oluyor.
İskandil: Oltanın ucuna takılan kurşun-çinko karışımı ağırlıklardır. Bu ağırlıklar denizin dibine değiyor, siz de denizin kaç bucak olduğunu ölçüyorsunuz.
Tel livar: Tuttuğunuz balıklarınızı saklayacağınız sandaldaki telden havuzcuk. Tel livarın içindeki balıklar karaya varana kadar tazecik kalıyor, kartlaşmıyor.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)